Bloemstilleven/ Still life with flowers

Reinout Krajenbrink ©

 

                            BLOEMSTILLEVEN

 

 

Dit sierlijke en kleurrijke boeket bestaat uit verschillende bloemsoorten zoals de hortensia, pioenrozen, ridderspoor, vrouwenmantel, canpanula en affalanceroos.

Binnen het stillevengenre neemt het bloemstilleven een hele bijzondere plek in aangezien het eigenlijk helemaal geen stilleven is. In een "normaal" stilleven wordt een voorstelling afgebeeld die bestaat uit dood materiaal. In het frans heet het ook: Natura morte oftewel "dode natuur". Een bloemstilleven daarentegen is niet dood en is voortdurend in beweging. Dat maakt het ook niet makkelijk om bloemen te schilderen. De snelle vergankelijkheid van een bloem bracht in de schilderkunst mee dat dit al gauw de algemene symboliek werd voor een boeket bloemen. Maar ook is het mogelijk dat afzonderlijke bloemen hun eigen symboliek dragen: zo staat bijvoorbeeld het madeliefje voor barmhartigheid, de anjer voor wederopstanding, de roos voor de liefde enz. In dit boeket lijkt echter de vergankelijkheid van het leven te worden bedoeld. Omdat nader te gaan bekijken, moeten we eerst de objecten bekijken die rondom het boeket zichtbaar zijn: we zien enkele eieren, we zien een klokje en ook een bord met kersen. In zekere zin vormen deze voorwerpen een onderdeel in het thema vergankelijkheid. Vergankelijkheid is namelijk het proces van veroudering en tijdelijkheid van dingen. Met andere woorden, in de tijd zal alles eenmaal vergaan. Alles begint met geboorte, maar zal ooit ook een einde kennen.

De eieren symboliseren de aanstaande geboorte, datgene wat aan het begin staat van het leven. Het ei heeft een hele universele betekenis namelijk de kiem van de schepping.

De kersen zijn ook een onderdeel in dit thema: doordat de kersenboom al bloemen draagt voordat de bladeren komen, symboliseert deze vrucht de mens die naakt wordt geboren en zo ook terug keert naar de aarde. Dit sluit heel mooi aan bij het thema van de vergankelijkheid. Het zilveren klokje staat tenslotte symbool voor de tijd die is gegeven aan een ieder. Het is een heel bekend voorwerp in vele vanitasschilderijen waarin het thema altijd was "memento mori" oftewel: Gedenk te sterven.

Toch moet je dit zware thema in dit schilderij ook enigszins met een knipoog bekijken. Uiteindelijk zien we natuurlijk een heel levendig schilderij met een overdaad aan bloemenpracht. De bloemen bedekken bijna het hele paneel en baden in het volle zonlicht om maar te willen zeggen hoe schoon en mooi de natuur wel niet kan zijn.

Het boeket staat in een zilveren vaas. Een kleine bijzonderheid: in het zilver staat het wapen van de familie Briët gegrafeerd. Toepasselijkgewijs staan op dit wapen vier rozen afgebeeld. Dit schilderij is dan ook toegeschreven aan deze familie.

 

BACK TO THE HALL

 

 

TERUG NAAR ZAAL