Na de dageraad     

 

In het najaar van 2011 schilderde ik het paneel “Najaarsnis” en dit schilderij ”Na de dageraad”  is daar een vervolg op.  Overeenkomende kenmerken zijn de blauwe achtergrond en de blank houten beeldjes die naar elkaar toe staan en met elkaar gespiegeld lijken. Dit schilderij is net zoals de Najaarsnis een seizoenenschilderij en is een reflectie op de lente. De uitbundige boeket Ranonkels en de eieren zijn een directe verwijzing naar dit thema. Waar de najaarsnis de eindigheid van de natuur uitbeeld, belicht in warm avondlicht, beeldt dit schilderij het begin van de nieuwe natuur uit, belicht door ochtendlicht. Het licht aan het begin van de dag is doorgaans wat helderder dan avondlicht en dat zie je terug in beide schilderijen. Zoals de dageraad spreekwoordelijk de geboorte is van een nieuwe dag, symboliseert het dus in dit schilderij de geboorte van de natuur. De ranonkels baden in het vroege licht en sommige bloemen zitten zelfs nog in de knop. Alles wat nieuw is ademt meestal frisheid uit en is nog smetteloos. Nog geen bloem is daarom verwelkt en de bladeren ogen frisgroen. Ook de eieren in de houten kom, een bekent symbool van het voorjaar, zijn nog smetteloos wit. Een houten beeldje staat sereen achter de kom met een lotus in de hand. De lotus, de bloem van vlekkeloze zuiverheid en perfectie . De plant leeft in moerassige gebieden, maar als het uit de modderige grond opkomt, ontvouwen zich de helderwitte bladeren, vandaar die symboliek. De ranonkel is net zo’n plant die oorspronkelijk voorkomt in drassige gebieden. De officiële naam is dan ook Ranunculus, het Latijnse woord voor kikkertje. Het zijn planten die qua oorsprong en betekenis veel met elkaar gemeen hebben. Achter het houten beeldje staat een lege roestige verweerde schaal, maar met daarin een kraakhelder wit kanten kleedje. Hier begint als het ware het hele verhaal mee. Vergelijk het met de witte lotusbloem die oprijst uit de modderige grond. De ijzeren schaal is nog wel leeg, maar het kant is deels zichtbaar en lijkt denkbeeldig als de lotusbloem op te komen. Een stap naar voren is dus de tweede schaal te zien en deze is al wel rijkelijk gevuld met eieren.  Nog een stadium verder, aan de voet van de glazen vaas met ranonkels zien we de opengebroken eierschalen. De eierschalen zijn naar boven toe geopend en wijzen als het ware naar het uitbundige boeket. De natuur is uitgekomen.  De houten schaal waar de eieren in zitten is afkomstig uit Rusland, uit de provincie Nizhni Novgorod. Dat ligt ten noordoosten van Moskou, doorkruist door de Wolga. De bewoners van dit gebied specialiseerden zich eeuwengeleden in houtbewerking, vanwege het gebrek aan landbouwgrond. De voorwerpen die ze uit het hout vervaardigden werden vervolgens gelakt en versierd met gouden ornamenten en helder bloemrijke patronen. Deze volkskunst, bekent als de hohloma stijl werd in Rusland en daarbuiten zeer populair. De bloemmotieven op deze houten komen qua weelderigheid en vorm sterk overeen met de ranonkels in de vaas en is daarbij een grote blikvanger in dit schilderij.

BACK TO THE HALL

 

 

TERUG NAAR ZAAL