Het zuidelijk schip

Reinout Krajenbrink ©

 

                                   ZUIDELIJK SCHIP

 

Op het eerste gezicht een gewoon stilleven. Echter de titel verraadt al dat er meer is dan een momentopname van een vaas met mispels en een stel boeken op een tafel. Het schilderij "het zuidelijk schip" is een allegorie op het persoonlijk leven van de op-drachtgever van dit schilderij.

De opdrachtgever wilde graag de familie in de vorm van een schilderij eer betonen.

Het schilderij zou geschenk worden gegeven aan een ambassadeur-familie die hun gezin in het Middenoosten zag opgroeien. Het schilderij "het zuidelijk schip" is een allegorie op het persoonlijk leven geworden. Met andere woorden, ik heb geprobeerd om het dynamische leven van een ambassadeursgezin en een rijke familietraditie te weerspiegelen in een stilleven.

 

Ik kan me voorstellen dat bovenstaande enige uitleg behoeft, vandaar ook dat ik en beschrijving wil geven van de achter-gronden van dit schilderij: "Het zuidelijk schip" In eerste instantie is bij de keuze van de objecten gelet op een relatie met de familie. Enkele voorwerpen zijn dan ook afkomstig

uit hun persoonlijk bezit. Waaronder het biografische boek "Borduursels buiten het stramien" waarin het gezinsleven op de Nederlandse ambassades wordt beschreven. De olielamp en de antieke boeken met Oudnederlandse teksten zijn een keuze geworden uit de grote familieverzameling. Als je goed kijkt naar de tekst in het opengeslagen boek, zie je dat een gedeelte van de tekst leesbaar is. Hoewel de overige tekst verder onleesbaar is vormt het geheel wel een acrostichon. De beginletters vormen het woord "ARGO" en is afkomstig uit het Latijn wat betekent: zuidelijk schip.

 

Tegenwoordig vinden we dit woord terug in de astronomie, waar het de naam is van een groot sterrenbeeld aan de zuidelijke hemel, maar daar heeft het in dit verband niets mee te maken. ARGO of ook wel het zuidelijk schip is een symbolische verwijzing naar het vele reizen waar het ambassadeursschap mee verbonden is. Als een schip dat van land naar land vaart, zo had de familie ook vele landen aangedaan, waaronder veel  zuidelijk gelegen landen als Koeweit en Israël.

 

Uit het volgende gedeelte zal blijken waarom het stilleven nu specifiek de titel "Het zuide-lijk schip" gekregen heeft. Bij het zoeken van de juiste voorwerpen voor het stilleven probeer je objecten te vinden waar de familie een band mee heeft of waar hun interesse naar uit gaat.

 

Opmerkelijk was ook hun interesse in land-kaarten. Een landkaart leek voor mij een mooi attribuut om het reisaspect van het ambassa-deursleven weer te geven. Echter toen ik de landkaart van het Midden-Oosten, het gebied waar ze het langst gewerkt hebben, in de compositie wilde voegen, bleek het toch een te dominerend object.

 

Toen schoot me ineens een plan in het hoofd: als ik nu eens de voorwerpen, zoals de Romeinse olielamp en de boeken, zo neer zet dat de contourlijn van de compositie overeenkomt met de contourlijn van deze landen op de kaart, hoe zou het stilleven er dan komen uit te zien?

 

Uiteindelijk lukte het me om alle voorwerpen zo neer te zetten dat ze de gewenste contourlijnen kregen van het Midden-Oosten, met het olielampje als symbool voor het schip dat deze zuidelijke landen aandoet: ARGO, het zuidelijk schip!

 

In Koeweit groeide het gezin op, vandaar ook dat de glazen vaas met mispelbloemen en pauwenveren symbolisch staat op deze plek in het schilderij, waar je op de landkaart Koeweit zou kunnen vinden.

De Pauwenveren en de mispelbloesems zijn symbolen van beide familiegeslachten. De drie bloesems symboliseren de drie kinderen die uit dit gezin voortkwamen.

 

Op deze manier kwam ik tot dit stilleven, die zonder één mensfiguur erop toch op geheel eigen wijze betrokkenheid laat zien met een familie.