Zoektocht van Psyche / Psyches search

Reinout Krajenbrink ©

 

                        ZOEKTOCHT VAN PSYCHE

 

Al vaker schilderde ik in het verleden thema’s uit de Griekse Mythologie. Dat de mythologie kunstenaars geïnspireerd heeft is al sinds mensenheugenis en ook ik vind de verhalen nog altijd prachtig om te lezen en er iets mee te doen in mijn werk. Het is een stukje interesse in de klassieke oudheid, maar ook de fascinatie van haar invloed op onze wereld.

Dit schilderijtje heet: De zoektocht van Psyche. In ons taalgebruik kennen we het woord psyche in de betekenis van ziel of geest (psychologie). Het woord is afkomstig uit het Grieks en betekent zowel ziel als vlinder. Bij de oude Grieken dacht men dat wanneer de ziel van een overledene het lichaam verliet de ziel dan in de vorm van een vlinder naar de hemel ging.

In de Griekse mythologie was Psyche een beeldschone koningsdochter. Haar moeder is Aphrodite en was de mooiste vrouw ter wereld. Jaloers op de schoonheid van haar dochter stuurt Aphrodite Psyche de bergen in. Ze schakelt de hulp in van Eros, die met zijn liefdespijlen Psyche verliefd moet laten worden op de lelijkste man ter wereld.

Maar Eros verwondt zich zelf met een pijl en wordt zelf verliefd op haar. Elke nacht bezoekt hij haar, maar verbiedt haar hem te aanschouwen. Wanneer Psyche toch tracht hem in zijn slaap te zien, wordt Eros gewekt door een druppel olie die van haar lamp valt. Daarop verlaat hij haar. Vertwijfeld en vol verdriet zoekt Psyche over de gehele aarde om haar geliefde te vinden.

Nu weer terug naar dit schilderij, dat iets van dit liefdesdrama wil vertellen. Psyche (de personificatie van de ziel) hier afgebeeld als een beeldschone blauwe weerschijnvlinder rust op de tafel. Net zoals de nachtelijke ontmoetingen van Eros met Psyche vind dit moment van de afbeelding ook ’s nachts plaats. Onder de linker vleugel van de vlinder ligt op de tafel een drup olie, die verwijst naar de druppel die Eros deed wekken.

De citroen betekent in de Grieks/Romeinse symboliek liefde en betrouwbaarheid. De citroen werd dan ook vaak als versiering gebruikt in de bruidskamer. Psyche probeerde haar nachtelijke minnaar te herkennen met het schijnsel van haar licht. De gepelde citroen zou je symbolisch kunnen zien als de poging van Psyche om dieper haar geliefde te leren kennen. Ze wil als het ware de schil pellen van haar onbekende minnaar om hem te doorgronden. Helaas geeft deze actie haar bijna letterlijk een zure nasmaak, want Eros verdwijnt. In die zin lijkt de druppel olie eerder op een traan van Psyche die vervloeit op de tafel.

Het is een schilderijtje met een mythologische betekenis, maar een knipoog naar een ieder die, geen oppervlakkige liefde nastreeft, maar oprecht en diep in zijn ziel op zoek is naar de ware liefde.

 

BACK TO THE HALL

 

 

TERUG NAAR ZAAL